Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΠΑΝΟΥ
O πρωθυπουργός δήλωσε ότι αισθάνεται ασφαλής με
τους 153 βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ) αλλά όλα δείχνουν
ότι πρόκειται για επαγγελματική επίδειξη αυτοπεποίθησης και όχι για ισχυρή
βεβαιότητα ότι η κυβερνητική σταθερότητα δεν κινδυνεύει από τα μέτρα που
έρχονται και από όσα ήδη εφαρμόζονται.
Ο νέος κύκλος έντασης με τους πιστωτές δείχνει μεγάλη νευρικότητα
και συνιστά έμμεση παραδοχή ενός αδιεξόδου που βρίσκεται κοντά, αν όχι ακριβώς
μπροστά μας: Το πρόγραμμα είναι πολύ βαρύ, το τρίτο μνημόνιο αποδυναμώνει τη
λαϊκή απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ, και αυτά ενώ ούτε αποδίδει ούτε δημιουργεί προοπτική
εξόδου από το τέλμα της ύφεσης και της αποεπένδυσης.
Αυτή τη στιγμή δεν είναι απολύτως σαφές αν ο πρωθυπουργός
επέλεξε τη σύγκρουση με το ΔΝΤ (ζητώντας την έξοδο του από το πρόγραμμα) και με
τον Γερμανό ΥΠΟΙΚ Β. Σόιμπλε, για λόγους συσπείρωσης του κομματικού ακροατηρίου,
δηλαδή για να περάσουν πιο εύκολα οι δύσκολες αποφάσεις στο ασφαλιστικό, ή επειδή
πράγματι εξετάζει σενάριο ρήξης.
Όλα ανοιχτά
Το πιθανότερο είναι ότι τίποτα δεν αποκλείεται. Αν οι
πιστωτές δεν συγκατατεθούν σε μια ρύθμιση για το συνταξιοδοτικό που να την αντέχει
ο ΣΥΡΙΖΑ, τότε δεν αποκλείεται ακόμη και η μονομερής κατάθεση του στη Βουλή, με
ό,τι αυτό θα σημαίνει για τη σχέση της κυβέρνησης με τους εταίρους.
Κυβερνητικοί παράγοντες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν περιθώρια
αντιπαράθεσης με τους δανειστές μέχρι το καλοκαίρι, ακόμη και με τη χώρα εκτός
προγράμματος, αν αυτό θα επιφέρει την υποχώρηση των πιστωτών από απαράδεκτες
αξιώσεις τους για οριζόντιες μειώσεις συντάξεων, περικοπών στο Δημόσιο μέσω του
ενιαίου μισθολογίου, πώληση στεγαστικών και καταναλωτικών κόκκινων δανείων σε
ξένα funds και τυφλές ιδιωτικοποιήσεις.
Με άλλα λόγια, όσο στο Μέγαρο Μαξίμου δεν υπάρχει η βεβαιότητα
ότι δεν θα συμβεί κάποιο ατύχημα στη Βουλή, θα ολοκληρωθεί σύντομα η
αξιολόγηση, ώστε να ξεκινήσει αμέσως μετά συζήτηση για την απομείωση του
χρέους, δεν υπάρχει και διάθεση μνημονιακής πειθαρχίας.
Γνωρίζουν ότι στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο έχουν μεγαλύτερες
αγωνίες από το ελληνικό ζήτημα, ειδικά μετά την ανάδυση του κινδύνου Λεπέν στη
Γαλλία, και θεωρούν ότι έχει νόημα ένας νέος γύρος σκληρής διαπραγμάτευσης παρά
την αμοιβαία κόπωση - και κυρίως παρά το γεγονός ότι η χώρα μας είναι η μοναδική
στην Ε.Ε. που παραμένει σε ύφεση για όγδοη συνεχή χρονιά.
Αταξία και ασυναρτησία
Το να δείχνεις εξωτερικό εχθρό είναι μια κάποια λύση, όταν
στο εσωτερικό σχεδόν τίποτα δεν πάει καλά. Κατά την εβδομάδα που πέρασε
κυριάρχησαν τα ράβε-ξήλωνε του οικονομικού επιτελείου για την εισοδηματική
πολιτική. Τη μια μάθαμε και μετά ξεμάθαμε ότι θα μπει αναδρομικός φόρος στα
εισοδήματα του 2015, την άλλη ότι θα ελεγχθούν οι αποδείξεις για να επιβληθούν
πρόστιμα σε όποιον δεν προνόησε χωρίς να του έχει ζητηθεί. Ένα πραγματικό
μπάχαλο που εκτός από ερασιτεχνισμό δείχνει και σοβαρό δημοσιονομικό άγχος.
Τα προαπαιτούμενα που εκκρεμούν υποτίθεται ότι θα ψηφιστούν
γύρω στις 15 Δεκεμβρίου, αλλά τίποτα δεν αποκλείει καθυστέρηση αν δεν βρεθεί
σημείο σύγκλισης με τους θεσμούς. Το ασφαλιστικό και η φορολόγηση των αγροτών
έχουν μετατεθεί για τον Ιανουάριο, αλλά και πάλι τίποτα δεν διασφαλίζει ότι τα
χρονοδιαγράμματα θα τηρηθούν, εφόσον η διαπραγμάτευση δεν καταλήξει σε κάτι που
να αντέχεται από τη συμπολίτευση.
Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση ζητά από τους δανειστές να
κάνουν πως δεν βλέπουν μια δυνητική αποστασιοποίηση από το «γράμμα» του τρίτου
μνημονίου για λόγους προστασίας της κοινωνικής συνοχής και διατήρησης της
πολιτικής σταθερότητας.
Η προσφυγική κρίση είναι ένας από τους σοβαρούς λόγους για
τους οποίους έξω δεν διανοούνται αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης, αλλά αυτό
δεν σημαίνει ότι το δημοσίευμα της «Die Welt» για «ακυβέρνητο ελληνικό καράβι»,
βασισμένο σε έκθεση της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα, δεν απηχεί την
κυρίαρχη στο Βερολίνο άποψη.
Στο βάθος ασάφεια
Ο πρωθυπουργός έχει αποκλείσει δημόσια εκλογές και σχηματισμό
οικουμενικής κυβέρνησης. Αν αυτό ισχύει, σημαίνει πως μένουν ανοιχτά τα
υπόλοιπα σενάρια, κυβέρνηση μειοψηφίας με ψήφο ανοχής από τμήμα της
αντιπολίτευσης ή διεύρυνση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας με τη συνεργασία
και άλλου κόμματος ή άλλων κομμάτων. Το τελευταίο μοιάζει απίθανο αυτή τη
στιγμή, γιατί το αρνούνται όλοι οι δυνητικοί κυβερνητικοί εταίροι, αλλά ποιος
μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί αν/όταν φτάσει η στιγμή που ο πρωθυπουργός θα
χάσει τον έλεγχο της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ και επομένως ή θα στηθούν κάλπες ή θα
βρεθεί λύση μέσα από την ίδια Βουλή.
Το κόμμα του Β. Λεβέντη προτείνει οικουμενική, αλλά θεωρείται
από κάποιες πλευρές ότι μπορεί να το δει αλλιώς αν προκύψει ανάγκη και υπό
κάποιες προϋποθέσεις διάσωσης των προσχημάτων. Στο προσυνεδριακό ηλεκτρονικό
δημοψήφισμα που έκανε το Ποτάμι κέρδισε η άποψη ότι πρέπει να αποφευχθούν οι
εκλογές οπωσδήποτε, ακόμη και αν αυτό σημαίνει υπό όρους συμμετοχή στη
διακυβέρνηση. Η πόλωση έχει κλιμακωθεί μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, παρόλο που
υπάρχουν δυνάμεις στην κεντροαριστερά οι οποίες ενθαρρύνουν μια τέτοια σύμπραξη,
ενώ για τη ΝΔ λίγα μπορεί να πει κανείς πριν από την ανάδειξη ηγεσίας. Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος διάσπασης
της αξιωματικής αντιπολίτευσης και για το λόγο αυτό, λόγω, δηλαδή, της
αδυναμίας του αντιπάλου, στο Μέγαρο Μαξίμου θα κερδίσει έδαφος η άποψη για
εκλογές τον Μάρτιο. Άλλοι θεωρούν ότι ο νέος πρόεδρος της ΝΔ μπορεί να εξετάσει
το ενδεχόμενο να σώσει την κυβέρνηση (είτε απέχοντας από κάποια κρίσιμη
ψηφοφορία είτε μέσα από συγκυβέρνηση), ακριβώς για να μη χρεωθεί την
αποσταθεροποίηση και το κόστος τρίτων εκλογών μέσα σε ένα χρόνο και κάτι.
Σε κάθε περίπτωση, όλα δείχνουν ότι πλησιάζουμε στο σημείο
θραύσης: οι αψιμαχίες με τους πιστωτές, η εκρηκτική εκκρεμότητα του
ασφαλιστικού, τα αρνητικά μηνύματα από τις αγορές, το προσφυγικό πρόβλημα που
επιδεινώνεται, η εξάντληση της κοινωνικής πλειοψηφίας από την υπερφορολόγησα
τις δυσκολίες της καθημερινότητας και την έλλειψη προοπτικής.
Λίγο πριν από την κρίσιμη καμπή ο πρωθυπουργός δεν δείχνει
να έχει πάρει την οριστική απόφαση. Άλλοι προεξοφλούν ότι θα συνεχίσει, τελικά,
στο δρόμο της μνημονιακής ορθότητας, άλλοι
προβλέπουν απότομη στροφή όταν
συνειδητοποιήσει ότι η κρίση μπορεί να καταναλώσει και το δικό του κόμμα, όπως
συνέβη στο ΠΑΣΟΚ και τείνει να συμβεί με τη ΝΔ. Ίσως ακόμη να μην ξέρει ούτε ο ίδιος τι είναι λιγότερο κακό για τον
ίδιο και για τη χώρα - αν αυτά τα δύο
ταυτίζονται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου